Reforma Centralnog registra privrednih subjekata

Registracija privrednih i drugih subjekata, kao dio kompanijskog prava, je od izuzetne važnosti za poslovni ambijent zemlje. Pojednostavljenje procedura i povećana transparentnost postupka registracije podstiče preduzetničku aktivnost i povećava domaće i strane investicije.

Od svog osnivanja, Sekretarijata Savjeta za konkurentnost pitanje procesa registracije privrednih subjekata je postalo jedno od prioriteta u radu.

Ciljevi reforme registracije privrednih i drugih subjekata:

  • Stvaranje efikasnog i transparentnog registra, koji bi na jednom mjestu „okupio“ registre i evidencije od značaja za unapređenje poslovnog ambijenta i konkurentnosti, kako bi se nesmetano implementirale odredbe novih propisa relevantnih za ovu oblast.
  • Pojednostavljenje procesa registracije privrednih i drugih subjekata. Objedinjavanjem što većeg broja registara na jednom mjestu značajno doprinosi ovom cilju. Takođe, važna je međusobna uvezanost insititucija u smislu razmjene podataka, kako bi se identifikovale prepreke koje prolongiraju proces registracije i otežavaju sam postupak. To uključuje eliminaciju nepotrebnih formalnosti, optimizaciju radnih procedura i uvođenje jasnijih i jednostavnijih smjernica za privrednike.
  • Omogućavanje potpune elektronske registracije privrednih i drugih subjekata - Fokus je na davanju predloga za razvoj i implementaciju digitalnih alata i platformi koje će omogućiti privrednicima da putem digitalnih servisa preduzmu sve potrebne korake za uspješnu registraciju.
  • Unapređenje kvaliteta baze podataka, povezanost sa ostalim relevantnim registrima i podizanje transparentnosti podataka i dokumenata - Unapređenje baze podataka uključuje poboljšanje tačnosti, ažuriranosti i bezbjednosti podataka, što doprinosi boljoj koordinaciji između različitih institucija i efikasnijem pristupu informacijama za sve zainteresovane strane. Pored toga, jedan od ciljeva je i da što veći broj podataka i dokumenata bude dostupan trećoj strani, besplatno i u elektronskoj formi, što u velikoj mjeri povećava transparentnost poslovanja i zaštitu zainteresovanih subjekata.
  • „Čišćenje“ baze podataka CRPS-a i održavanje baze ažurnom - Izuzetno značajno pitanje jer bez kvalitetnih i tačnih podataka, nema korisnog registra, valjanih analiza i sigurnog poslovnog ambijenta. Mehanizam da se registar „oslobodi“ neaktivnih je predviđen Nacrtom ZoPD-a gdje je propisano da je „osnov za pokretanje sudske likvidacije ako društvo ne dostavi nadležnom registru godišnje finansijske izvještaje do kraja prethodne poslovne godine za dvije uzastopne poslovne godine, koje prethode godini u kojoj se podnose finansijski izvještaji“, što predstavlja dobar alat za održavanje registra ažurnim, ukoliko se ova zakonska odredba bude poštovala.

Važeći regulatorni okvir koji se odnosi na postupak registracije privrednih subjekata je:

  • Zakon o privrednim društvima
  • Pravilnik o postupku registracije, bližoj sadržini i načinu vođenja Centralnog registra privrednih subjekata
  • Pravilnik o određivanju kriterijuma i visini naknade za registraciju privrednih subjekata u Centralnom registru privrednih subjekata.

Dodatno, identifikovano je čak 42 propisa koji uređuju registraciju i upis u CRPS, koje CRPS primjenjuje u radu ili upućuju na CRPS, što sve potvrđuje kompleksnost procesa registracije i potrebu visoko stručnog kadra na ključnim pozicijama.